Drink je vaak uit een plastic flesje of plastic koffiebeker? Dan krijg je bijvoorbeeld, per flesje water honderdduizenden minuscule deeltjes plastic binnen. Dat blijkt uit een recent onderzoek van wetenschappers van de Columbia University in New York.
Wat zijn Micoplastic en Nanoplastic deeltjes en waar komen ze voor?
Veel eenmallig gebruikt wegwerp eindigd als zwerfafval in ons milieu waar het heel langzaam afbreekt in miniscule deeltjes. Deze stukjes plastic kunnen via de zee in dieren terechtkomen, die er ziek van worden. Kleine stukjes plastic kunnen door het eten van vis en schaaldieren ook in het lichaam van mensen terechtkomen. Microplastics and nanoplastics are everywhere. Ze werden al eerder ontdekt in het milieu, in wolken, in de oceaan en ook in menselijk longweefsel, bloed en placenta’s. Je krijgt ze binnen wanneer je eet, drinkt en zelfs wanneer je ademt.
Microplastics in een plastic waterfles, vergroot (Pexels / Dantor / Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0).
Uit nieuw onderzoek blijkt dat net gekochte plastic flesjes ook nanoplastics bevatten. Die zijn nog vele malen kleiner dan microplastics. Hierdoor ‘gedragen’ ze zich ook anders; ze kunnen in je organen en cellen binnendringen. Dat er plasticdeeltjes, oftewel microplastics, ronddrijven in wegwerpwaterflesjes is al langer bekend, maar een concreet getal was er nog niet. Nu wel, namelijk zo’n 240.000 deeltjes per liter. Dat is 10 tot 100 keer hoger dan eerder gedacht werd!
Welke soorten plastic heeft men in plastic flesjes gevonden?
Slechts 10 procent van de plasticdeeltjes in een flesje water zijn microplastics, dat betekent dat 90 procent nanoplastics betreft. Eerder konden die minuscule deeltjes moeilijk onderzocht worden, inmiddels zijn er betere technieken. Er werden nanodeeltjes polyethyleentereftalaat (PET) ontdekt. Dat is niet zo gek gezien de meeste flesjes hiervan gemaakt worden. Daarnaast werden er polyamiden ontdekt, zoals nylon. Die zitten in waterfilters. Ook werd er plexiglas aangetroffen.
Infografiek die illustreren waar de microplastics vandaan komen die we eten, drinken en inademen.
Hoe gevaarlijk zijn micro- en nano-plastics voor je gezondheid?
We krijgen de Micro en nanoplastics op twee manieren binnen: door consumptie en door inhalatie. Over het binnenkrijgen van microplastics via voedsel, is daarbij is niet altijd duidelijk of het gaat om het binnenkrijgen van het plastic omdat het zich in het voedsel zelf bevindt, of omdat het voedsel ‘besmet’ wordt door de verpakking eromheen.
Zoals eerder gezegd: wat het precies betekent voor je gezondheid is nog niet bekend. toch zijn resultaten zoals deze niet erg hoopvol en kan er een en ander afgeleid worden van het effect op dieren. Hun ontwikkeling en hormoonspiegel wordt namelijk verstoord door microplastics. Ook kan het immuunsysteem aangetast worden door microplastics. Plastic deeltjes kunnen virussen en bacteriën met zich meedragen. Normaliter kunnen die niet in de cellen komen, maar via zo’n minuscuul plasticdeeltje wél.
Een overzicht van potentiële gezondheidseffecten van ons dagelijks contact met schadelijke stoffen in plastic.
Wat zijn de potentiële gezondheidseffecten van ons dagelijks contact met schadelijke stoffen in plastic?
- Microplastics vergroten de kans op ontstekingsreacties in je darmen. Verschillende groottes microplastics kunnen het darmweefsel binnendringen en de ‘barrière-integriteit’ van het menselijk weefsel beïnvloeden. Zo maken ze de weg vrij voor bacteriën die in dat weefsel ontstekingsreacties veroorzaken.
- Micro- en nanoplastics kunnen door de barrière dringen die je hersenen beschermt. Op korte termijn richten ze daar geen grote schade aan, al hebben ze wel een invloed op de werking van belangrijke enzymen. Dat zijn eiwitten die als hulpstof voor allerlei biochemische processen dienen. Vervolgonderzoek richt zich op de effecten van langdurige blootstelling.
- Plastic chemicaliën dragen mogelijk bij aan overgewicht en obesitas. Een recente studie toont aan dat een derde van de chemicaliën in plastic verpakkingen, zoals yoghurtpotjes en drinkflessen, de ontwikkeling en groei van vetcellen veroorzaakt.
Welke maatregelen worden genomen om microplastics te beperken?
Plastic bordjes, bestek, roerstaafjes, rietjes en wattenstaafjes voor eenmalig gebruik, kunt u al sinds 3 juli 2021 in Europa niet meer kopen. Sinds 1 juli 2023 moet u betalen voor wegwerpbekers en bakjes die plastic bevatten. Dit geldt bijvoorbeeld als u een koffie op het station haalt, een frietje meeneemt bij de snackbar, een maaltijdsalade in de supermarkt koopt of een voorverpakte sandwich bij het tankstation.
Ook als u eten laat bezorgen betaalt u extra voor wegwerpbekers en -bakjes met plastic erin. En Gelukkig Vanaf 1 januari 2024 zijn wegwerpbekers niet meer toegestaan op werk. Op vele werkvloeren stimuleert men hun werknemers om een eigen beker mee te nemen.
Overzicht van herbruikbare voedsel- en drinkcontainers en bestek van eKodoKi.
Wat is het beste alternatief voor plastic flesjes, koffiebekers en rietjes?
Ekodoki adviseert al sinds de lancering om op een anti plastic dieet te gaan en alleen herbruikbaar alternatief te gebruiken zoals lunchdozen, bestek, rietjes, water flessen, thee infusers, mokken en bekers – van rvs (roestvri staal), keramiek, glas en bamboe – en deze mee te nemen naar werk, sportvereniging, en naar andere activiteiten van huis in vrije tijd.
De stijlvolle en minimalistische THERMOS rvs flessen van eKodoKi hebben ook nog eens praktische nevenfuncties. Gekoelde dranken blijven tot 18 uur koel en warme dranken blijven 6 uur gegarandeerd warm. Dat komt omdat deze flessen dubbelwandig zijn. Bovendien zijn ze ook nog eens licht als een veertje. Ze zijn verkrijgbaar in diverse formaten en verkrijgbaar in verschillende kleuren: van sportief rood tot stijlvol zwart, wit en zilver.
